Historia ruin Pompei | Powstanie i upadek starożytnego miasta

740 P.N.E.

Oskowie pierwotnie osiedlili się wzdłuż zboczy w pobliżu wybrzeża, ale to przybycie Greków i Etrusków w VIII wieku p.n.e. umieściło portowe miasto Pompeje na mapie.

Świątynia Dorycka, obecnie znana jako Trójkątne Forum, była wówczas najbardziej znaczącą budowlą. W VI wieku p.n.e. społeczność była otoczona imponującym tufowym murem miejskim, co wskazuje, że jej mieszkańcy byli zamożni, być może dzięki kwitnącemu handlowi morskiemu. Etruskowie zasiedlili również okoliczne tereny i zaczęli kontrolować wojsko, a Pompeje wkrótce stały się częścią etruskiej Ligi Miast.

Wiadomo, że społeczność zbudowała Świątynię Apollina wraz z prymitywnym forum i kilkoma domami. Ich panowanie trwało jednak krótko, ponieważ greckie miasto Cumae wraz z Syrakuzami zdobyło kontrolę nad regionem, pokonując Etrusków w bitwie pod Cumae w 474 r. p.n.e..

450 p.n.e. - II wiek p.n.e.

W tym okresie w historii Pompei większość obszarów miasta została opuszczona. Samnici przejęli greckie Cumae i ostatecznie wprowadzili nową architekturę. Wojny Samnitów (343 p.n.e. - 341 p.n.e.) spowodowały wejście Rzymian do Kampanii, dzięki czemu Pompeje stały się częścią rzymskiej orbity, mimo że były rządzone przez Samnitów. Pozostał wierny Rzymianom podczas trzeciej wojny samnickiej, drugiej wojny punickiej, podboju Wschodu i wojny przeciwko Pyrrusowi, po której został zmuszony do zaakceptowania statusu socii Rzymu.

Miasto nadal rozkwitało pomimo niepewności politycznej i migracji bogatych dzięki intensywnemu rolnictwu oraz produkcji i handlowi oliwą i winem. Ważne budynki, takie jak Forum, Świątynia Jowisza, Teatr Wielki, Bazylika, Termy Stabiańskie i inne zostały zbudowane w tym okresie.

89 P.N.E. - 59 N.E.

Był to czas, gdy Pompeje były jednym z miast Kampanii, które zbuntowały się przeciwko Rzymowi w wojnach społecznych. Jednak Sulla podbił miasto w 89 r. p.n.e., pozostawiając Pompeje bez wyboru, jak tylko poddać się po podboju Noli. Miasto zostało uznane za kolonię rzymską, a jego mieszkańcy otrzymali obywatelstwo. Gdy głównym językiem stała się łacina, wielu arystokratów zlatynizowało swoje nazwiska na znak poparcia i asymilacji.

W okresie rzymskim zbudowano kilka farm i wiosek, które zostały obecnie odkopane, w tym Willa z Misteriami i Willa Diomedesa. Pompeje stały się przejściem dla towarów. Wiele struktur zostało poddanych renowacji i wzniesiono nowe budynki, takie jak Łaźnie Forum, Amfiteatr w Pompejach i Odeon, które ustanowiły miasto jako centrum kulturalne. Jednak zamieszki w 59 r. n.e. zmusiły władze do zakazania wszelkich wydarzeń w amfiteatrze na dekadę.

79 AD

Erupcja Wezuwiusza w 79 r. n.e. spowodowała rozległe zniszczenia i ofiary śmiertelne w Pompejach, Herkulanum i okolicznych miastach i wioskach. Po trwającej dwa dni erupcji region został zasypany warstwami pyłu wulkanicznego. W ciągu 24 godzin w Pompejach i Herkulanum zginęło około 2000 osób. Mieszkańcy wydawali się nie mieć wyjścia, a większość zgonów spowodowana była uduszeniem w domach lub na ulicach, ponieważ miasto było pochłonięte przez toksyczne gazy, chmury popiołu i cząstki wulkaniczne.

Do tej pory wydobyto około 1150 ciał. Erupcja na zawsze zmieniła historię i krajobraz Pompei. Całe miasto i jego mieszkańcy zostali pogrzebani pod warstwami pumeksu i kamieni o głębokości co najmniej 6-7 metrów. Istnieje zapis, że tylko jedna osoba przeżyła erupcję - mężczyzna o imieniu Cornelius Fuscus, który zginął później w kampanii wojskowej.

W latach 1830-1833 rosyjski malarz Karl Bryullov stworzył duży obraz zatytułowany "Ostatni dzień Pompei" przedstawiający erupcję Wezuwiusza w 79 r. n.e..

1592 - 1863

Po erupcji Wezuwiusza podjęto wysiłki, aby pomóc ofiarom, ale kosztowności, posągi i inne artefakty zostały również splądrowane. Erupcja Pompei w 471 r. n.e. - 473 r. n.e. i 512 r. n.e. dodatkowo pogrzebała szczątki. Później, w 1592 roku, architekt Domenico Fontana odkrył starożytne mury ozdobione obrazami i inskrypcjami podczas kopania podziemnego akweduktu. W 1748 roku hiszpański architekt Roque Joaquin de Alcubierre znalazł w tym miejscu szczątki. Inskrypcja została odkryta kilka lat później w 1763 roku, co doprowadziło do identyfikacji miasta jako Pompeje.

Na przestrzeni lat przeprowadzono kilka wykopalisk i dokonano znaczących odkryć, w tym istnienia pustych przestrzeni w warstwach popiołu zawierających ludzkie szczątki. Giuseppe Fiorelli, który znalazł szczątki, wstrzyknął do nich gips, aby odtworzyć kształty ciała - technika ta jest stosowana nawet dzisiaj. Jedyną różnicą jest to, że gips został zastąpiony przezroczystą żywicą, aby uniknąć dalszego niszczenia kości. Miasto zostało podzielone na różne obszary i bloki, domy zostały ponumerowane, a wszystkie informacje i ustalenia zostały udokumentowane.

1920 - 2021

W latach dwudziestych proces wykopalisk stał się bardziej zorganizowany i systematyczny. Architekt Amedeo Maiuri odkrył duże obszary na południe od Via dell'Abbondanza, składające się z piekarni, fabryk, innych sklepów, a także napisów na murach przedstawiających wybory i walki gladiatorów. Nie zostały one jednak ani odpowiednio udokumentowane, ani poddane starannej konserwacji w celu rekonstrukcji. Dalsze wykopaliska zostały ostatecznie wstrzymane, ponieważ administracja chciała skupić się bardziej na konserwacji ruin Pompei niż na odkrywaniu nowych obszarów, budynków czy kosztowności.

W 2016 roku na żywo w amfiteatrze wystąpił gitarzysta Pink Floyd, David Gilmour. Jest to pierwszy występ przed publicznością od 79 roku naszej ery.

Archeolodzy znaleźli szczątki zaprzężonych koni w Willi z Misteriami w 2018 r.. Kilka lat później odkopano termopolium, terakotowe naczynia, brązową misę do picia, przekąskę, freski, pozostałości posiłków, ceramiczne słoiki, gulasze do gotowania i wiele innych.

2020, Eric Pohler z University of Massachusetts-Amherst, we współpracy z Pompeje Bibliography and Mapping Project, prowadzi wykopaliska w Pompejach.

W 2021 r. podczas wykopalisk odkryto brązowy rydwan ceremonialny i malowany grobowiec niewolnika.

Miejsce tak rozległe i historyczne jak Pompeje wymagało konserwacji, w związku z czym podjęto kilka projektów konserwacyjnych. Projekty te miały na celu zminimalizowanie naturalnych i spowodowanych przez człowieka sił, które ją niszczyły. Soprintendenza Speciale per i Beni Archeologici di Napoli e Pompeje, organ administracyjny odpowiedzialny za konserwację tego miejsca, kontroluje wszystkie fundusze i inicjuje projekty mające na celu zapobieganie dalszym kradzieżom, zarządzanie turystami, odnawianie fresków i rzeźb oraz innych artefaktów, rekonstrukcję budynków, usuwanie roślin itp. przy użyciu nowoczesnych technologii.

W 1999 r. ogłoszono moratorium na wykopaliska i zdecydowano, że fundusze zostaną wykorzystane na konserwację ruin Pompei, aby zapobiec dalszemu niszczeniu, zamiast na dalsze wykopaliska. Wszystkie domy zostały oznaczone według regionów w celu prawidłowej identyfikacji. Ciała zmarłych zostały przerobione na odlewy. Ikoniczne struktury, takie jak Forum, Amfiteatr i wille zostały odrestaurowane, aby uniknąć dalszego niszczenia i degradacji.

Ruiny Pompei były dobrze konserwowane przez ponad 2000 lat, ponieważ zostały pochowane pod warstwami popiołu wulkanicznego, co zapobiegło ich zniszczeniu. Jednak po przeprowadzeniu wykopalisk wszystkie obiekty i pomniki zostały narażone na działanie światła, wilgoci, erozji, czynników atmosferycznych, szkód spowodowanych przez wodę, rośliny, zwierzęta i inne zmiany klimatyczne, a także wandalizm, turystykę, kradzieże i wojnę - wszystko to spowodowało zniszczenie historycznego miejsca i stworzyło przeszkody dla archeologów próbujących zachować i konserwować ruiny.

W 2010 roku Dom Gladiatorów zawalił się z powodu obfitych opadów deszczu i braku odpowiedniego drenażu. Różne przypadki niesystematycznych wykopalisk spowodowały również uszkodzenie kilku cennych przedmiotów, artefaktów i antyków. Odkryto na przykład kolekcję liter z brązu przymocowanych do muru. Zostały one jednak odzyskane w sposób nieuporządkowany, bez odnotowania ich pierwotnego rozmieszczenia, przez co straciły swoje historyczne znaczenie.

Kilka takich incydentów spowodowało, że archeolodzy zaczęli martwić się o działania konserwatorskie. Mimo że obiekt otrzymuje fundusze na ten cel, Pompeje są tak rozległe i ekspansywne oraz mają tak wiele problemów do rozwiązania, że fundusze wydają się niewystarczające, co prowadzi do powolnego niszczenia ruin.